- Het verbouwen van vlas en hennep kan helpen om zowel de bouw als landbouw milieuvriendelijker te maken, blijkt uit een rapport van ABN Amro.
- De teelt van vlas en hennep draagt bij aan bodemherstel en als bouwmateriaal houden ze langdurig CO2 vast, belangrijk voor sectoren die moeten verduurzamen vanwege de stikstof- en klimaatcrisis.
- Er zijn echter nog wel veel hordes te nemen. Bouwers maken vooral gebruik van traditioneel materiaal en Nederland heeft niet genoeg ruimte voor de teelt van vezelgewassen.
- Lees ook: Kabinet pauzeert 17 infraprojecten door stikstof: deze wegen komen er voorlopig niet
Vezelgewassen als hennep en vlas kunnen helpen de CO2- en stikstofuitstoot in de bouw en landbouw omlaag te brengen. De teelt van vezelgewassen is milieuvriendelijk en als bouwmateriaal slaan ze CO2 op in plaats van dat ze dit uitstoten, schrijft ABN Amro in een rapport.
Zowel de landbouw als de bouw moeten verduurzamen, nu Nederland kampt met een stikstofcrisis. Tegelijk moet de CO2-uitstoot omlaag om de doelen uit het Klimaatakkoord van Parijs te halen.
Lees ook: Wat iedereen moet weten over de klimaatcrisis
Uit gesprekken met ervaringsdeskundigen en een enquête onder bouwers, maken de onderzoekers van ABN Amro op dat vezelgewassen een belangrijke bijdrage kunnen leveren. Vlas en hennep zijn hierbij het meest kansrijk. Maar de teelt, verwerking en het toepassen ervan staan nog in de kinderschoenen.
De landbouw stoot broeikasgassen als methaan, lachgas en koolstofdioxide uit, maar houdt met de teelt van gewassen ook CO2-vast. Het meeste komt echter relatief snel weer in de atmosfeer terecht omdat het direct wordt gebruikt of verbruikt door mensen of vee.
Teelt vlas en hennep helpt bodem herstellen
Het verbouwen van vlas en hennep is volgens ABN Amro "ontegenzeggelijk milieuvriendelijk" omdat deze gewassen niet alleen CO2-opslaan maar ook het vermogen hebben de bodem te herstellen. Eenmaal toegepast als bouwmateriaal, blijft de CO2 langdurig opgeslagen.
Van vlas en hennep kunnen verschillende soorten isolatiemateriaal worden gemaakt, zoals inblaasisolatie en isolatieplaten of -matten. Ook is het geschikt voor wand- en plafondsystemen die worden gebruikt bij het afbouwen van een woning.
In het rapport wordt de CO2-uitstoot van hennepisolatie vergeleken met traditioneel isolatiemateriaal. De productie van 1 vierkante meter hennepisolatiedekens is goed voor 5,46 kilogram CO2-uitstoot. Terwijl de productie van 1 vierkante meter PIR-isolatie, PUR-isolatie, steenwolisolatie en glaswolisolatie gelijkstaat aan respectievelijk 122 kilogram, 20 kilogram, 17 kilogram en 3 kilogram CO2-uitstoot, aldus het rapport.
Hierbij is geen rekening gehouden met de CO2 die materialen kunnen opslaan en met de CO2 die vrijkomt bij de afvalwerking van traditionele materialen.
'Bouwers kiezen voor goedkoopste producten'
Vlas en hennep worden nu nog niet veel gebruikt als bouw- en isolatiemateriaal. Volgens de onderzoekers van ABN Amro komt dat doordat bouwers kiezen voor de goedkoopste producten die bovendien hun waarde al hebben bewezen, zoals glas- en steenwol.
Om de prijs van vlas en hennep omlaag te brengen, is het volgens de bank essentieel dat de productie verhoogd wordt. Ook in de textiel- en autobranche zouden de grondstoffen dan meer kunnen worden gebruikt.
Maar Nederland heeft geen ruimte op de akkers voor meer vlas en hennep, staat in het rapport.
"Zo zijn voor de isolatieopgave in de bouw tienduizenden hectares nodig en is voor de gewenste extensivering van de landbouw extra grond nodig om het aantal dieren per hectare te verlagen", licht econoom Paul Bisschop van ABN Amro toe. Hij pleit ervoor om met andere landen afspraken te maken over de teelt.
De bloemen van bepaalde hennepplanten worden gebruikt om wiet van te maken, maar volgens Bisschop gaat het hier om een andere soort. De vezels van vlas zijn niet alleen geschikt voor de bouw, ze worden ook al lange tijd gebruikt voor linnen.
